Alternatieven voor dierproeven: betrouwbaarheid

Promovendus:	Jessica Broeders
Faculteit:	Faculteit Diergeneeskunde
Proefschrift:	Biokinetics and repeated exposure in in vitro assays. A detailed study into the behaviour of chlorpromazine and diazepam in different cell systems

Chemicaliën, medicijnen, cosmetica en andere producten worden getest op hun veiligheid voordat ze worden toegelaten tot de markt. Voor het beoordelen van hun veiligheid moeten verschillende testen worden uitgevoerd, inclusief dierproeven. In Nederland alleen al worden jaarlijks bijna 600.000 proefdieren gebruikt, waarvan 41% voor veiligheidstesten. 

Een voorbeeld van een alternatieve methode voor dierproeven is het gebruik van celsystemen. Deze technieken worden in vitro methoden genoemd. Helaas is er geen directe één op één relatie met de resultaten gevonden in in vitro testen en de situatie in de mens. 

Jessica Broeders onderzocht de biokinetiek van teststoffen: het gedrag van deze stoffen in een in vitro systeem. Bestudering van de biokinetiek is één manier om rekening te houden met verschillen tussen testresultaten in vitro en bij de mens. 

De eigenschappen van de teststof zelf en van het kweeksysteem waaraan ze worden toegevoegd, bepalen wat er met de stof gebeurt en aan welke concentratie de cellen dus daadwerkelijk worden blootgesteld. Een ander punt waar rekening mee zou moeten worden gehouden, is de manier waarop de gevonden resultaten worden uitgedrukt, oftewel welke parameter zou moeten worden gebruikt. 

In haar proefschrift beschrijft Jessica Broeders de in vitro biokinetiek van twee medicijnen in verschillende celsystemen, na eenmalige en herhaalde blootstelling. Ook gaat ze in op de parameters die kunnen worden gebruikt om de resultaten uit te drukken.

De promovenda toont aan dat het belangrijk is om de in vitro biokinetiek van een teststof mee te nemen bij de interpretatie van de resultaten. Verschillende processen, o.a. eiwitbinding en plasticbinding, kunnen de concentratie teststof waaraan de cellen worden blootgesteld beïnvloeden.