Raadslid Anke Bakker (PvdD) is met een delegatie van de gemeenteraad op werkbezoek geweest bij een proefdierlaboratorium. Dit naar aanleiding van de breed aangenomen motie van de Partij voor de Dieren om in te zetten op proefdiervrije innovatie in Amsterdam. Het Nederlands Kanker Instituut (NKI), het Herseninstituut, het UMC en de raadsleden gingen met elkaar in gesprek over proefdieren. En er komt meer transparantie over proefdiercijfers.
NB: UMC is de nieuwe naam van de fusie tussen AMC en VUmc.
Het werkbezoek bij het NKI stond in het teken van het gebruik van proefdieren in wetenschappelijk onderzoek. Zo staat het Herseninstituut bekend om experimenten op apen en worden door het NKI en UMC muizen gebruikt. Deze instellingen zijn drie van de acht instellingen in Amsterdam die een vergunning hebben voor dierproeven. Het werkbezoek bestond uit een rondleiding langs het muizenlaboratorium, onderzoekskamers en eindigde met verschillende presentaties over proefdieronderzoek. Partij voor de Dieren, GroenLinks, Bij1 en Denk waren aanwezig bij het werkbezoek.
Raadslid Anke Bakker: “Partij voor de Dieren en de instituten hebben een andere morele afweging voor dierproeven, maar we konden elkaar vinden in de noodzaak om meer openheid van zaken te geven over hun dierproeven en dierproefcijfers.”
Er werd vanuit het NKI uitleg gegeven over onderzoek naar kanker waarvoor muizen een tumor krijgen ingebracht in hun hoofd. Ze worden geobserveerd en wekelijks met een roesje onder de scan gelegd om de ontwikkeling van de tumor bij bepaalde behandelingen te monitoren. Uiteraard komen ze niet gezond en levend uit de proef. Zulke onderzoeken leiden soms uiteindelijk tot verbeterde behandelingen bij menselijke kankerpatiënten.
Achtergrond dierproeven in Amsterdam
De uitnodiging voor de rondleiding kwam nadat de gemeenteraad bijna unaniem een motie van de Partij voor de Dieren aannam om als gemeente meer proefdiervrije innovatie te stimuleren. Hieraan voorafgaand besprak de raadscommissie Dierenwelzijn een discussienota van de Partij voor de Dieren over hoe het ervoor staat met proefdiergebruik in Amsterdam.
In de discussienota stelde de Partij voor de Dieren vast dat er onvoldoende succes wordt geboekt in het reduceren van het aantal proefdieren in de stad en in het ontwikkelen van dierproefvrije onderzoeksmethoden. Een complete analyse bleek echter onmogelijk, doordat verschillende instellingen hun dierproefcijfers altijd voor het publiek geheim houden. Het gaat om het NKI, Fujifilm sonosite, UniQure en tot 2019 ook Sanquin, die de laatste jaren zelf geen vergunning meer heeft, maar de experimenten ergens anders uitbesteedt.
De meeste instellingen geven geen of zeer weinig informatie vrij over hoe hun dierproefonderzoeken eruit zien, waarom ze precies nodig zijn, wat de dieren moeten ondergaan en hoe ze worden verzorgd. Er bleek nog weinig concreets te gebeuren om te voorkomen dat mislukte testen met dieren onnodig herhaald worden door andere instellingen. Er bestaat ook geen Amsterdams samenwerkingsverband dat tot doel heeft om het aantal dierproeven te verminderen en grote stappen te maken op het gebied van dierproefvrije innovatie.
Goed nieuws: meer transparantie vanuit het NKI
Na onze openlijke bezwaren bleek wel degelijk dat sommige instellingen openheid van zaken willen geven. Het NKI kondigde tijdens het werkbezoek aan dat zij in oktober 2021 alsnog hun proefdiercijfers van de afgelopen jaren openbaar zullen maken, met een uitsplitsing naar ‘doodgegaan tijdens of in het kader van de proef’ en ‘doodgegaan zonder voorafgaande handeling, maar ten behoeve van gebruik van hun organen, weefsels of lichaamsvloeistoffen’.
Daarbij werd verteld dat het NKI hard werkt aan het informatiever maken van hun website over hun dierproefonderzoeken. Ook zijn er plannen in de maak om een IT-omgeving te creëren waar onderzoekers hun mislukte onderzoeken kunnen publiceren om onnodige herhaling van dierexperimenten te voorkomen, een project dat vorm moet krijgen in samenwerking met andere instellingen. Vanuit het Herseninstituut en het UMC kwam ook nog de uitnodiging voor een rondleiding voor de gemeenteraad.
