Benjamin Franklin

Benjamin Franklin

 by Charles Willson Peale 

Oil on canvas, 1789 (detail)

Courtesy Historical Society of Pennsylvania, Philadelphia, Pennsylvania

Uitvinder bliksemafleider (1752)

Marie Lavoisier

Weinig vrouwen hebben de kans gekregen naam te maken in de geschiedenis van de wetenschap. In de natuur- en scheikunde zijn Marie Curie en haar dochter Irène witte raven gebleven. Marie maakte veel indruk op het Zweedse Nobelprijscomité en kreeg tweemaal de Nobelprijs toegekend. Ook Irène viel de Nobelprijs ten deel.

Minder bekend is Marie Anne Pierrette Paulze, die in 1771 op dertienjarige leeftijd uitgehuwelijkt werd aan de 27-jarige Antoine Lavoisier, grondlegger van de moderne chemie. Ze assisteerde haar man in zijn werk, en maakte zich langs die weg kennis van de chemie eigen.

In 1788 maakte Jacques-Louis David het bekende portret van het paar. (hierboven, detail)

Lavosier zelf werd in 1794 op 50-jarige leeftijd geguillotineerd, als vrucht van de Franse revolutie. Zij waren toen 23 jaar getrouwd, hadden geen kinderen. De vader van Marie stierf op dezelfde dag onder de guillotine.  

Marie leefde daarna nog 42 jaar: ze overleed in Parijs op 78-jarige leeftijd.

Ethiek in praktijk

Als ik een boek over ethiek in handen krijg, kijk ik altijd eerst in het register op het woord ‘dierproeven’. Dat staat er vrijwel nooit in. Dat komt omdat ethici ook mensen zijn en daar dus ‘ambtshalve’ geen raad mee weten. Alle hooggestemde praatjes ten spijt.

‘Ethiek in praktijk’, een hbo-leerboek, is weer van hetzelfde laken een pak. Er zijn wel zowaar twee hoofdstukken (van 21), waarin het woord ‘dier’ in de titel voorkomt, namelijk:

4. Het welzijn van mens en dier behartigen: weldoen en niet-schaden.

5. Eigenheid van mens en dier: autonomie en integriteit.

Maar maak je niet ongerust: over dierproeven gaat het niet. Er worden enkele voorbeelden besproken: opvang van dieren in het wild; stierenvechten; dikbilkoeien en pikkende hennen. De schrijver, M.F. Verweij (foto onder), is wel op de hand van de dieren, maar het blijft bij ‘overwegen’: er zijn argumenten voor en er zijn argumenten tegen. Er worden geen standpunten ingenomen.

Verweij maakt zich er als volgt vanaf: “Het idee van de dierlijke integriteit is in de ethiek nog niet zo goed uitgewerkt.” Nou je zou zeggen: ‘Meneer, wat let u?’ Maar nee, hij vlucht liever in het probleem van de afwijzing door de Jehova’s van bloedtransfusie; maatschappelijk toch een marginaal probleem.

Belangrijker is de kwestie van de weigering van vaccinaties door orthodox-religieuzen, waarbij de vraag rijst of rijksvaccinatie niet verplicht zou moeten worden gesteld. Het vreemde is dat Verweij beweert dat in landen waar die vaccinatieplicht bestaat niet of nauwelijks een hogere vaccinatiegraad bestaat dan in landen met een vrijwillig programma. Voor Verweij genoeg reden om dan maar niet te pleiten voor dwang. Dubieuze opstelling als je je baseert op landen die die vaccinatieplicht kennelijk niet serieus nemen.

De laatste paragraaf heet: Wat is ‘afwegen’?

Verweij maakt wel duidelijk dat we geen werkelijke norm hebben om iets af te wegen. We doen maar wat. Dat is wel heel duidelijk geworden in het biotechnologie-bij-dieren-debat.

***

Bolt, Verweij, Van Delden, Ethiek in praktijk (Kon. Van Gorcum 2003⁴ )

  

De route van de proefdieren

De aanvoer:  KLM Air France (Air Souffrance)

De importeur:  Gebrs. Hartelust, Tilburg

De snijtafel:  BPRC Rijswijk

 ***

http://www.youtube.com/watch?v=rP49ZmYwG20

Sluit het BPRC in Rijswijk!

.

A L L E   A P E N   V R I J  

http://www.youtube.com/watch?v=ZZZ90rY1N10&sns=em

.

Patience en periodiek systeem

On February 14, 1869, Mendeleev began work on the chapter that would discuss the elements. He already believed that there was some underlying principle connecting the elements. 

He transcribed his notes onto a set of cards, one for each element containing everything he knew about that element. He arranged and rearranged the cards until he was struck by a similarity between his arrangements and those of the card game patience (solitaire), in which cards are sorted by suit and then in descending numerical order. 

Exhausted, Mendeleev fell asleep. When he awoke, he devised a grouping of the elements by common property in ascending order of atomic weight. He called his innovation the Periodic Table of the Elements.

Gelijkwaardigheid van soorten

Roos Vonk

 foto (detail): Bert Beelen

Roos Vonk:

"Ik zie de mens niet als de top van de evolutie. Ik zie soorten als gelijkwaardig. Net zoals je binnen de mensheid zwarte mensen niet minder vindt dan witte en vrouwen niet minder dan mannen, kun je ook niet zegen: apen zijn minder dan mensen."

De mens is wel complexer dan de aap, met meer potentieel. 

Vonk: "Maar wie zegt dat complexiteit een maatstaf is voor waarde? 

Als wij olifanten waren zouden we zeggen: een slurf heeft hogere waarde. Je kiest een criterium waarop je zelf scoort. We zeggen: intelligentie is belangrijker. Maar als je een vogel was zou je vliegen veel belangrijker vinden."

***

Het gehele interview gepubliceerd in VolZin; je vindt het hier.

Leukemie

Bij Maarten van der Weijden (geb. 1981) werd acute lymfatische leukemie gediagnosticeerd. Dat was in 2001. Hij had toen al een aantal kampioenstitels in het zwemmen op zijn naam staan.
Hij kreeg autologe stamceltranplantatie (sct), dus met eigen stamcellen. Dat was nodig omdat het bloed van zijn zus helaas niet matchte. 

Allogene sct heeft namelijk de voorkeur. Na een allogene stamceltransplantatie zijn de donorcellen in staat de eventueel nog aanwezige kwaadaardige leukemiecellen op te ruimen. Dit wordt Graft-versus-leukemie genoemd. Letterlijk vertaald betekent dit: ‘transplantaat tegen leukemie’. Graft-versus-leukemie vermindert het risico op terugkeer van de ziekte (recidief). 

Maar Maarten had geluk: de autologe sct sloeg wel aan. Na ruim een half jaar was hij genezen!

Hij werd met vijf anderen tegelijk behandeld en was de enige die overleefde. In 2008 werd hij zelfs Olympisch kampioen openwater (10 km). 

De casus in de roman van Hemmerechts speelt zich af op dezelfde hematologie-afdeling van VUmc. Bij haar gaat over een patiënt (Roos) met chronische myeloïde leukemie. Het verhaal speelt ruim tien jaar later en hier wordt eerst geprobeerd de leukemie te genezen met pillen, m.n. Glivec.

Dat mislukt: Roos blijkt resistent tegen het middel. 
Daardoor moet ook hier naar stamceltransplantatie gegrepen worden. Zij heeft daarbij meer geluk: het bloed van haar zus is geschikt. Die zus staat stamcellen af, die dan zo gauw mogelijk bij Roos worden getransplanteerd. Uiteraard moeten dan wel eerst alle aanwezige leukemiecellen met chemotherapie gedood zijn.

Het noodlot wil dat de sct toch mislukt. Bij Roos ontstaat chronische ‘graft versus host’, d.w.z. dat het donorweefsel (de graft) een afweerreactie vertoont tegen het weefsel van de ontvanger (de host).

De afweercellen van het transplantaat vallen het weefsel van de gastheer aan, wat precies tegengesteld is aan de gebruikelijke afstoting: vrijwel altijd valt het weefsel van de ontvanger het donorweefsel aan.

Graft-versus-hostreacties kunnen overal in het lichaam optreden, maar vooral in de huid, de darmen en de longen. Om graft-versus-host te onderdrukken kunnen afweeronderdrukkende middelen worden ingezet - met soms moeilijk te behandelen infecties tot gevolg.

***

Lit.

Maarten van der Weijden, Beter (Ambo 2009)

Kristien Hemmerechts, Haar bloed (De Geus 2012)

Leukemie overwonnen

Kristien Hemmerechts mocht een maand lang meelopen op de derde verdieping van het Amsterdamse VUmc, Afdeling hematologie. Naakte feiten en menselijke tragiek komen er samen. De schrijfster mocht kijken, vragen stellen en de ervaring naar eigen goeddunken gebruiken. 

Zijn wij allemaal bloedbroeders – zoals de multicultuur het graag hoort – of maakt ons bloed ons uniek? Hemmerechts' roman Haar bloed stelt de vraag en hoofdrolspeler Titus Serfonteyn is overtuigd: ‘Les nummer één van het bloed. Er is eigen en er is vreemd. Er is vriend en er is vijand.'

***

En toen was Roosje ziek geworden. Ongeschikt bloed. Daarmee was het begonnen. Intussen ging het met Roos van kwaad naar erger. Soms dacht ze, en het was een vreselijke gedachte, dat het beter was geweest als Roos die blastencrisis niet had overleefd. Of als de chemokuur niet had aangeslagen. Of de stamceltransplantatie. Of als de longontsteking haar had geveld waartegen ze de hele bitterkoude decembermaand lang gevochten had. En de bloeduitstortingen en de schimmels en de nierinsufficiëntie. 

Telkens opnieuw was ze langs de rand van het ravijn gelopen zonder erin te storten. Of te vallen of te glijden. Door elke crisis had ze zich gesparteld als een kat met negen levens. Steeds gehavender kwam ze eruit. Wat er de laatste weken met haar gebeurde tartte alle verbeelding. De dood was minder erg dan dit. Ze had niet geweten dat een mens zoiets kon overkomen. 

Roos’ huid was stug als leer. En kleurde donker. Sclerodermie. Weefselverharding. En haar heupen waren door de prednison aangevreten. Dat zeiden ze er niet hij als ze de rommel voorschreven! Roos kon haar knieën niet meer buigen. En haar enkels ook niet. Ze liep met krukken en moest vaker en vaker een rolstoel gebruiken. Kanker had ze met meer. Alle slechte cellen en eiwitten waren uit haar bloed gezuiverd. Maar ze was een wrak. Een menselijk wrak.

Ze hadden haar ene kind gebruikt om het andere kapot te maken. Zij als moeder moest dat allemaal maar toestaan. Ze mocht zelfs niet zeggen dat het een ramp was. Ze moest de artsen en de verpleging dankbaar zijn, want ze deden werkelijk alles wat ze konden voor Roos’ comfort. Nu hadden ze weer iets nieuws bedacht. Lichttherapie. Fotoferese. Die maakte de T-cellen minder agressief. Beweerden ze. Hopelijk zou Roos’ huid weer wat soepeler worden. Genezen zou het niet, maar ze hadden goede hoop de graft versus host onder controle te krijgen. Dat noemden ze ‘onder controle’. Een dochter die op krukken liep, en haar knieën en enkels nauwelijks kon bewegen.

Dank u, dokter Van Dijck. Dank u zeer.

Hoera, het is g e e n meisje!

.

In India hebben mannen een sterke voorkeur voor zonen omdat je een dochter eerst jarenlang moet voeden en verzorgen. Daarna moet je sparen voor een bruidsschat om haar te kunnen uithuwelijken. Vervolgens trekt ze bij de schoonouders in, waardoor je niets meer aan haar hebt. 

De vrouw wordt er vaak op aan gekeken wanneer er geen zoon geboren wordt: zij heeft het kind gebaard.

Dat is een gebrek aan voorlichting.

Want de vrouw geeft bij de conceptie alleen een X-chromosoom door. D.w.z. het chromosoom voor een meisje. (Zij heeft geen Y-chomosoom.)

De man daarentegen geeft òf een X-chromosoom of een Y-chromosoom door. Alleen in het laatste geval, wanneer de man het Y-chromosoom doorgeeft, is de baby een jongen: de combinatie van X- en Y-chromosoom.

Met andere woorden: als het geen jongetje wordt, ligt dat uitsluitend aan de man. Het kan de vrouw in ieder geval nimmer verweten worden.

KWF: logo

Getest op dieren

Aciclovir (Zovirax®)

Aciclovir of als merknaam Zovirax® is een nucleoside-analoog dat werkzaam is tegen infecties veroorzaakt door het herpes simplex virus, zoals een koortslip.

Cellen die geïnfecteerd zijn met het Herpes Simplex Virus (HSV) bevatten viraal thymidine-kinase (TK) en DNA-polymerase.

Aciclovir wordt door het virale TK omgezet in de monofosfaat-vorm (acyclo-GMP), dit gebeurt 3000x efficiënter dan door cellulair TK.

Daarna wordt acyclo-GMP verder gefosforyleerd door cellulaire kinasen tot de trifosfaatvorm (acyclo-GTP).

Deze vorm is een sterke inhibitor van het virale DNA-polymerase: de affiniteit van acyclo-GTP voor viraal DNA polymerase is 100x hoger dan voor cellulair DNA polymerase.

Naast de trifosfaatvorm, wordt ook de monofosfaatvorm ingebouwd in het virale DNA, waardoor ketenterminatie optreedt.

Bovendien kunnen virale enzymen acyclo-GMP niet meer verwijderen, waardoor DNA-polymerase-werking volledig geblokkeerd wordt. 

Acyclo-GTP wordt door cellulaire fosfatasen afgebroken.

Nucleoside-analogen zijn een klasse geneesmiddelen die een nucleoside bevatten dat gelijkt op natuurlijke nucleosiden, maar dat door de virale enzymen preferentieel ingebouwd wordt in het viraal DNA. Hierdoor wordt de goede werking van de virale enzymen geblokkeerd, en wordt de virusvermenigvuldiging sterk geremd.

Voorbeelden van nucleoside-analogen zijn middelen tegen:

* herpes-infecties:

* hepatitis B  

* hiv

bron wikipedia

Alle Apen Vrij! GANGNAM STYLE

http://www.alleapenvrij.nl/

Vegetariërs, plantensterolen en Becel Pro-activ

|Antwoorden van Unilever (Becel) op de vragen die door Foodwatch zijn gesteld|

1. Hoe hoog is de jaarlijkse omzet (in Nederland en wereldwijd), van Becel pro.activ?

We geven geen commentaar op omzet.

2. Wat heeft u gemotiveerd het merk "Becel pro.activ" te noemen en wat heeft het de consument te bieden?

Becel pro-activ is een voedingsmiddel dat uitsluitend is bedoeld voor mensen die hun cholesterol actief willen verlagen als onderdeel van een gezonde voeding met voldoende groente en fruit en een gezonde leefstijl. Consumenten die hun cholesterolgehalte verlagen met Becel pro-activ zijn actief met hun gezondheid bezig. 

Becel pro-activ bevat plantensterol. Het is aangetoond dat plantensterolen het bloedcholesterol verlagen. De inname van 1,5-2,4g plantensterolen per dag kan het cholesterol met 7 tot 10% verlagen na 2 tot 3 weken. Een hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor de ontwikkeling van coronaire hartziekten. Hiervoor bestaan meerdere risicofactoren en de verandering van een van die factoren kan al dan niet een heilzaam effect hebben.

3. Is Unilever op de hoogte van het feit dat het dan wel is aangetoond dat plantesterolen de cholesterolwaarden verlagen, maar niet dat dit het risico op hart- en vaatziekten verlaagt, iets wat ook de EFSA onderschrijft? Zo ja, wat is uw standpunt t.a.v. dit gegeven?

Het cholesterolverlagend effect van Becel pro-activ is bewezen in meer dan 45 onderzoeken en is onomstreden. Wetenschappers zijn het er over eens dat een verlaging van het verhoogde LDL cholesterol het risico op coronaire hartziekten velaagt. Dit wordt tevens onderschreven door o.a. de European Food Safety Authority (EFSA) en vormt de basis voor de goedgekeurde ziekterisicoreductieclaim voor plantensterolen.

4. Zowel de EFSA als verschillende (Duitse) consumentenorganisaties geven aan dat dit product uitsluitend geschikt is voor consumenten met een verhoogd cholesterol gehalte. Wat vindt u van deze context, gezien uw communicatie over dit product?

Vanaf het allereerste begin zijn de Becel pro-activ producten  ontwikkeld voor mensen met een verhoogd cholesterolgehalte. Hier is de communicatie ook op gericht. Wij voldoen aan de relevante EU-wetgeving waaronder de wetgeving op het gebied van labelling. Zo wordt op de verpakking aangegeven dat het product uitsluitend bedoeld is voor mensen die hun cholesterolgehalte willen verlagen.

5. Bent u op de hoogte van het feit dat circa 45% van de consumenten die Becel pro.activ nuttigen niet onder de doelgroep vallen? Zo ja, wat is uw standpunt t.a.v. dit gegeven? Hierbij valt te denken aan partners en kinderen (zonder hoge cholesterolwaarden) van consumenten die het product gebruiken om hun cholesterolwaarden te verlagen.

De relevantie van deze vraag is voor ons niet duidelijk omdat het hier Duitse gegevens betreft. Vanuit Nederlands GFK continue consumentenonderzoek weten we dat we sterk zijn oververtegenwoordigd bij ‘empty nesters’ en gepensioneerden en zijn ondervertegenwoordigd bij gezinnen met kinderen. Op basis van volumedata bij deze laatste groep kunnen we vaststellen dat het product in de gezinnen niet door alle gezinsleden wordt gebruikt. Het feit dat de prijs van Becel pro-activ hoger ligt dan die van margarine zonder plantensterolen speelt hierbij een rol.

Daarnaast is het zo dat EFSA alle beschikbare data over de consumptie van plantensterolen in 2008 heeft bekeken. Toen was er geen reden tot zorg m.b.t. het feit dat producten gegeten zouden worden door mensen die niet binnen de doelgroep vallen.

EFSA merkte hierbij op: ‘Ter geruststelling, de consumptie onder kinderen onder de 5 jaar, is lager dan 1% van het totaal aantal consumenten” ( Ref: EFSA/DATEX 03, A report from the Data Collection and Exposure Unit in Response to a Request from the European Commission, The EFSA Journal (2008) 133, 1-21)

6. Hoe beoordeelt u de potentiële gezondheidsrisico's voor mensen (en kinderen) die niet aantoonbaar verhoogd Cholesterolgehalte en hebben nog steeds dagelijks "Becel pro.activ" consumeren?

Becel pro.activ verlaagt aantoonbaar het LDL cholesterol gehalte en heeft geen impact op het niveau van het (gunstige) HDL cholesterol. Dit geldt ook voor mensen met ‘normale’ cholesterolwaarden, ook al vallen zij niet binnen de doelgroep van Becel pro.activ. Het verlagen van het LDL bij deze groep mensen zal geen gezondheidsrisico met zich meebrengen.

7. Een aanzienlijk deel van de consumenten die WEL in de doelgroep (41%) vallen behandelt het verhoogde cholesterolgehalte ook door middel van medicatie. Slechts een derde van die groep heeft het gebruik van de producten echter met de arts afgestemd. Wat vindt u van deze context?

Op de verpakking staat vermeld dat consumenten die Becel pro.activ combineren met medicijnen, hun huisarts moeten raadplegen. Hierin volgen we de richtlijnen uit de Novel Food Regulation waarin staat: “Op de verpakking dient een statement te staan dat patiënten die cholesterolverlagende middelen gebruiken, dit product alleen dienen te consumeren onder medische begeleiding”.

8. Zoals u weet, worden plantensterolen er van verdacht, het risico op hart- en vaatziekten te verhogen. Dit is bijvoorbeeld gebleken uit deposito's van plantensterolen op de aortaklep die operatief wordt verwijderd bij patiënten met hart-en vaatziekten. Waarom stelt u consumenten niet van dit gegeven op de hoogte?

Wij communiceren hier niet over, omdat deskundigen het erover eens zijn er geen enkele reden voor zorg is.

Recent toonden de resultaten van de meta-analyse van alle relevante onderzoeken over plantensterolen aan dat er geen verband is tussen plantensterolen en een verhoogd risico op hart en vaatziekten. (Ref: März et al. Plant sterols and CVD).

Bovendien, als plantensterolen het risico op hart- en vaatziekten zouden verhogen, dan zou je dit effect ook verwachten in mensen die van nature veel plantensterolen eten, zoals bijvoorbeeld vegetariers. Echter, onderzoeken linken een hogere inname van natuurlijke plantensterolen juist aan een positiever cardiovasculair risicoprofiel.

9. Wat de aanleiding was voor de samenwerking met de Hartstichting en VGZ Zorgverzekeraars? wie heeft het initiatief genomen?

Unilever heeft destijds het initiatief voor samenwerking genomen. In 2003 met de Hartstichting en in 2005 met Zorgverzekeraar VGZ Unilever, de Hartstichting en Zorgverzekeraar VGZ delen een belangrijk deel van hun missie, namelijk dat zij awareness willen creëren t.a.v. de relatie van verhoogd cholesterol  en kans op hart- en vaatziekten.

10. Klopt het dat de Hartstichting financieel gecompenseerd wordt (150.000 euro per jaar) voor deze samenwerking?

De Hartstichting krijgt inderdaad een tegemoetkoming voor de samenwerking. De bedragen zijn te vinden in de jaarverslagen van de Hartstichting.

11. Zijn er aanvullende voordelen gehaald uit deze samenwerking, zoals; meer omzet?

Unilever steunt de Hartstichting bij het uitvoeren van voorlichtingsprojecten, b.v. awareness t.a.v. de relatie tussen hoog cholesterol en kans op hart- en vaatziekten vergroten en een gezonde voeding stimuleren.

12. Is het niet misleidend dat de samenwerking tussen de Hartstichting en Becel de veiligheid en effectiviteit van dit product ten onrechte onderschrijft?

De veiligheid van producten met plantensterolen is beoordeeld en goedgekeurd door de Europese Gemeenschap onder Verordening 258/97 (Novel Foods). Het cholesterolverlagende effect van Becel pro.activ is bevestigd in meer dan 45 wetenschappelijke onderzoeken en is onomstreden.

In 2003 heeft er een internationale workshop plaatsgevonden, waarbij de veiligheid van plantensterolen is besproken en waarvan de resultaten zijn gepubliceerd. (Katan, 2003). Aandachtspunten waren o.a. de daling in beta-caroteen waarden en de toename van atherosclerose bij patiënten met een homozygote vorm van phytosterolemie. Mede op basis van de uitkomsten van die workshop en op basis van gesprekken met Nederlandse deskundigen heeft de Hartstichting besloten de samenwerking met de Unilever aan te gaan.

13. In hoeverre is de “verbeterde receptuur” daadwerkelijk een verbeterde receptuur te noemen, gezien het feit dat er alleen gemodificeerd zetmeel, droge melkbestanddelen, conserveermiddel en extra kunstmatig(e) aroma(‘s) aan de nieuwe variant zijn toegevoegd?

Becel pro.activ geeft ‘verbeterd recept’ aan op de verpakking omdat de hoeveelheid verzadigd vet is verlaagd. Omdat het beleid van Unilever is dat dergelijke teksten nooit langer dan een jaar op de verpakking mogen staan, zal met ingang van week 22 in 2012 de verpakking zonder deze vermelding op de schappen staan.

14. De claim die destijds bij de EFSA is ingediend was gebaseerd op een dosering van 2 gram plantesterol per dag. Waarom wordt op de verpakking echter een inname van 1,5 gram per dag aangehouden?

De range is, zoals goedgekeurd door EFSA, 1.5-2.4 gram sterolen per dag. We adviseren om 6 boterhammen te besmeren met BPA voor een optimale dosis, maar weten dat mensen het moeilijk vinden om 6 boterhammen te eten, vandaar dat we aangeven dat je met 4 boterhammen 1.5 gram sterolen eet, wat ook al een positief effect heeft op het cholesterolgehalte. Dit is in lijn met de goedgekeurde ziekterisicoreductieclaim voor plantensterolen.

15. In 1870 werd margarine geïntroduceerd, en wel met toevoeging van geharde plantaardige vetten, oftewel, transvetten. Pas later werd de schadelijkheid hiervan erkend. Hoewel Unilever inmiddels de samenstelling van haar margarines t.a.v. transvetten heeft aangepast is dit een goed voorbeeld van de risico’s van voortschrijdend inzicht. Hoe kan het dat met de toevoeging van Plantesterol opnieuw een stap is gezet waarvan de lange termijn consequenties nog niet inzichtelijk zijn?

De strenge Europese authorisatie procedures (o.a. de zg Novel Foods procedure) is gericht op het voorkomen daarvan en leidt tot complete veiligheid van producten. Unilever ondersteunt dit van harte.

16. Is Unilever eigenlijk niet in overtreding, gezien het voorzorgsprincipe zoals vastgelegd in artikel 20 van de VERORDENING (EG) Nr. 178/2002 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD? Dit, gezien de context die is geschetst in vraag 5 en 15?

Neen. Zie antwoorden bij vraag 5 en 15.

17. Is het niet veel verstandiger om de gezondheidseffecten van dit product net als reguliere medicijnen te onderzoeken, inclusief het verband met hart- en vaatziekten en vervolgens uitsluitend via de apotheek te verstrekken?

De standaarden waar een gezondheidsclaim en/of een ziekterisicoreductieclaim voor voedingsmiddelen aan moeten voldoen (vastgesteld door de EFSA) zijn heel lastig te behalen. Hierdoor worden veel aanvragen afgewezen, als gevolg van gebrek aan onderbouwing. Zoals hierboven reeds aangegeven is er voor plantensterolen een goedgekeurde ziekterisicoreductieclaim (Verordening EG 384/2010)

18. Zitten er in de vernieuwde Becel pro.active variant nog ingrediënten die niet vermeld staan op de ingrediëntenlijst?

De ingrediënten in Becel pro.activ staan in de declaratie op de verpakking.

Artsen pleiten weer voor vuurwerkverbod

Er moet een verbod komen op het afsteken van consumentenvuurwerk. Dat vinden de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) en het Oogheelkundig Gezelschap (NOG). "Laat gemeenten maar een vuurwerkshow organiseren", zegt Annekatrien van de Kar van de NVPC. Volgens haar leidt vuurwerk jaarlijks tot grote ellende voor een flinke groep mensen. "We moeten niet willen dat het elk jaar zo gaat", zegt Van de Kar.

Ook oogartsen willen een verbod. Tjeerd de Faber van het Oogziekenhuis in Rotterdam benadrukt dat de afgelopen twee jaarwisselingen in Nederland hebben geleid tot net zoveel ernstig oogletsel als de hele Irak-oorlog bij Amerikaanse militairen.

Uit een rondgang van de NOS bleek gisteren dat er tijdens de afgelopen jaarwisseling meer vuurwerkslachtoffers zijn gevallen dan vorig jaar. Volgens de NVPC gebeurden de meeste ongelukken met illegaal vuurwerk. Het aantal mensen dat met zeer ernstig handletsel op de spoedeisende hulp werd binnengebracht, nam sterk toe.

Volgens plastisch chirurg Van de Kar hebben dit soort verwondingen een enorme impact op het leven van de slachtoffers. Het verlies van een hand betekent ook vaak het verlies van een baan en leidt tot psychische problemen.

Hoestdrank

In 1996 overleden 60 kinderen op Haïti door met antivries (etheenglycol) vervuilde glycerol die door het Nederlandse bedrijf Vos uit Alphen aan den Rijn was geleverd. 

De glycerol was afkomstig uit China en werd in Haïti verwerkt in hoestdrank. Het bedrijf wist dat de glycerol ongeschikt was voor menselijke consumptie. De leiding van het bedrijf werd niet strafrechtelijk vervolgd, maar er volgde een schikking met het Openbaar Ministerie van 200.000 euro.

Op 6 maart 2004 besloot het ministerie van Buitenlandse Zaken om een half miljoen euro aan de nabestaanden van de overleden kinderen te doneren. Zij kregen gedurende twee jaar een bedrag van 200 euro per maand.

***

Marjolijn Februari - tegenwoordig Maxim Februari - verwerkte dit schandaal in een roman, genaamd De literaire kring (2007).
Ze heeft het boek opgebouwd als een gezellig verhaal waarin de auteur halverwege het boek iets strenger tegen de lezer begint te worden en aan het eind is het boek dan ook niet meer zo gezellig. Februari heeft duidelijk meer dan alleen een leuk verhaal willen vertellen.

De literaire kring is dan ook een zeer leesbare, luchtig geschreven roman met een serieus onderwerp. Uitgangspunt is een waar gebeurd glycerineschandaal in de jaren '90 waarbij 60 Haïtiaanse kinderen overleden door een vergiftigd bestanddeel in een hoestdrank, dat was geleverd door een Nederlands bedrijf.

In vijf delen beschrijft Februari het leven in een dorp waar zo'n schandaal zich afspeelde. De spanning wordt in het verhaal gebracht met de komst van schrijfster Ruth Ackermann, dochter van de verantwoordelijke directeur van het bedrijf dat de glycerine leverde. Zij heeft veel succes met haar roman De zomer van de linnen schoenen waarin ze de geschiedenis van haar psychose beschrijft, en de plaatselijke boekhandelaar probeert haar te strikken voor een lezing in haar geboortedorp.

Een van de hoofdpersonen is Teresa Pelikaan, een oud-klasgenote van Ruth. Zij is de dochter van Randolf Pelikaan, de oprichter van de literaire kring, waar de notabelen van het dorp lid van zijn, voornamelijk vanwege het sociale netwerk. Teresa d’r man John is sinds kort ook lid van de kring. In de kring worden serieuze literaire werken gelezen en besproken en de vraag dringt zich op of ze het chicklit-achtige boek van hun vroegere dorpsgenote Ruth Ackermann wel of niet moeten gaan lezen. Het is wat vreemd dat het kennelijk veel weerstand oproept. Oud-klasgenoot Victor, die als journalist werkzaam is, duikt ook plotseling op in het dorp en vertelt Teresa over het glycerineschandaal. En langzaam worden andere relaties duidelijk.

Februari roept de vraag op hoe cultuur en beschaving met elkaar samenhangen. Hangen ze eigenlijk wel samen? De leeskringleden pretenderen beschaafde mensen te zijn. Randolf Pelikaans vaste overtuiging is "vroeg of laat wordt ieder mens met verantwoordelijkheidsgevoel lid van een literaire kring" (p. 16). Juist deze opvatting krijgt later in het verhaal een enorme (en wrange) lading.

Heparine uit China

In het najaar van 2007 kwam er wereldwijd vervuilde heparine op de markt, waardoor veel mensen ziek zijn geworden.

Het antistollingsmiddel heparine wordt gebruikt bij onder andere hartoperaties en de behandeling van acute trombose. 

Pas in april 2008 bleek dat deze problemen veroorzaakt werden door de aanwezigheid in de heparine van overgesulfateerd chondroïtine sulfaat. Deze stof kon niet ontdekt worden met de gebruikelijke kwaliteitstesten, omdat chondroïtine sulfaat zeer veel op heparine lijkt. En de bloedstolling remt, net als heparine.

Sinds april 2008 worden er daarom andere (aanvullende) kwaliteitstesten uitgevoerd, zodat de heparine sindsdien weer veilig is.

De vervuiling kwam uit China, waar 80% van de wereldproductie van heparine vandaan komt. 

Volgens de IGZ vielen in Nederland geen doden, maar in de USA wel 81 dodelijke slachtoffers. 

Plofkip vs. proefdier

WEL actie tegen Plofkip

en 

NIET tegen Proefdier?

Gelukkig Nieuwjaar!