PERSOONLIJKE DEUGD

Wetenschap vraagt persoonlijke deugd, zegt u. Wat zijn persoonlijke wetenschapsdeugden?

‘Objectiviteit, leergierigheid, punctualiteit, nauwkeurigheid, enzovoorts. Het beoefenen van wetenschap vereist dat je die deugden in huis hebt, en precies om die reden is de wetenschap ooit op de universiteit terecht gekomen.

In de negentiende eeuw zagen Duitse onderwijshervormers dat een opleiding tot wetenschap bij uitstek een geëigend middel is om deugden en waarden — een verantwoordelijke “manier van zijn” — aan studenten mee te geven.

Mooi is dat je historisch ook het opkomen van de ene en het verdwijnen van een andere deugd kunt waarnemen. Zo is objectiviteit een typisch negentiende-eeuwse uitvinding. Wetenschapsdeugden spiegelen nogal eens ons maatschappelijk idee van wie de meest deugdzame burger is; zo is de wetenschapper van een priester veranderd in een ambtenaar en inmiddels zijn we bij een soort ondernemer uitgekomen.’

Jeroen van Dongen spreekt morgen om 16.00 uur zijn oratie ‘De ideale wetenschapper’ uit in de Aula - Oude Lutherse Kerk.
-------------------------------

COMMENTAAR

Weer iemand die het niet snapt. Hij mist de essentie. Wetenschap dient namelijk NIET gebruikt te worden als dekmantel voor wreedheid en barbaarsheid. Zoals in dierproeven en vivisectie. Het gaat ook om maat houden. Dat noemen we: civilisatie.

Het is heel moeilijk om wetenschappers 'in de hand te houden'. Onderzoek ontaardt snel. Voorbeelden daarvan zijn legio. Niet alleen geweld tegen dieren maar ook tegen mensen. Zogenaamd om een 'hoger belang'. Men snapt nog net wel dat geweld van politie en justitie beteugeld dient te worden, dat is ook heel zichtbaar. Maar het stiekeme geweld, in laboratoria, slachthuizen en elders, dat wordt niet gezien. 'Inspectie' gebeurt slechts pro forma (vaak op afspraak!).