Leververvetting

De rol van cholesterol bij niet-alcoholisch leververvetting

Projectleider: Dr. R. Shiri-Sverdlov - Universitair Medisch Centrum, Maastricht

Start: 1 augustus 2009, afgerond in augustus 2011

Oorspronkelijke titel: Cholesterol metabolism in Kuppfercells as a cause of liver inflammation in NASH

Samenvatting

Als er een storing in de vetstofwisseling in de lever optreedt, kan vet zich ophopen in de levercellen. Dit wordt leververvetting genoemd. In de helft van de gevallen komt dit door overmatig alcoholgebruik. In de meeste andere gevallen zijn overgewicht, diabetes type 2 en een te hoge cholesterolspiegel de oorzaak.

Steeds meer mensen in ons land hebben last van overgewicht. Hierdoor neemt het aantal mensen met leververvetting ook toe. Deze aandoening gaat bij ongeveer 25% van de patiënten over in een leverontsteking. Deze niet-alcoholische leverontsteking of NASH, wordt meestal pas laat ontdekt. De lever kan dan al ernstig beschadigd zijn.

Dit project heeft tot doel om inzicht te krijgen in de manier waarop cholesterol leverontsteking veroorzaakt. Hiermee wil men nieuwe aanknopingspunten vinden voor het vroeg opsporen, het voorkómen en de behandeling van NASH.

Resultaten

De huidige “obesitas epidemie” heeft tot gevolg dat het aantal mensen met een vette lever enorm toegenomen is. Een deel van deze mensen zal hierdoor leverontsteking ontwikkelen (niet-alcoholische steatohepatitis, NASH). Omdat de vette/ontstoken lever niet in de kliniek wordt opgemerkt, is met in de regel te laat met de diagnose, die in het algemeen pas wordt gesteld wanneer er ernstige leverschade is. Om deze reden is er geen specifieke therapie voorhanden. Hoofdzakelijk speelt de ontsteking zich af in de levermacrofagen (Kupffer cellen).
Dit project heeft zich gericht op de vraag welk mechanisme de precieze oorzaak is van de leverontsteking. Het onderzoek heeft aangetoond dat leverontsteking ontstaat wanneer Kupffer cellen geactiveerd worden door cholesterolrijke voeding. Hiervoor zijn muizen met een verhoogde plasma cholesterol spiegel gebruikt. Via een beenmergtransplantatie zijn alle witte bloedcellen en daarmee ook de Kupffer cellen vervangen door cellen die een genetische verandering hebben in de cholesterolhuishouding.
De onderzoekers hebben aangetoond dat de opname van geoxideerd cholesterol door Kupffercellen leidt tot een verstoorde lysosomale opslag en functie met als gevolg leverontsteking. Hiermee hebben de onderzoekers één van de belangrijkste oorzaken van leverontsteking op moleculaire niveau in kaart gebracht en nieuwe aanknopingspunten gevonden voor vroege diagnostiek, preventie en therapie van NASH.

 ***

Vraag aan de Maag-Lever-Darmstichting:

U schrijft: "Hiermee hebben de onderzoekers één van de belangrijkste oorzaken van leverontsteking op moleculaire niveau in kaart gebracht en nieuwe aanknopingspunten gevonden voor vroege diagnostiek, preventie en therapie van NASH." Dit was augustus 2011. Kunt u zeggen welke vorderingen sindsdien gemaakt zijn? (diagnostiek; preventie; therapie)