Janny van der Molen schreef een jeugdboek (ca.14 jr.), over tien ‘slimme
mensen die de wereld beter maakten’. Ik heb er wat in gelezen – Marie Curie,
Rosalind Franklin - en ik vind het best goed gedaan. Maar dat veranderde toen
ik het hoofdstuk las over Louis Pasteur, getiteld: ‘Hoe een jongen gered werd door een konijn.’ (blz.74-97) Dit gaat
over de vaccinatie tegen hondsdolheid en de jongen is bekend gebleven als
Joseph Meister. Een gedurfd staaltje van Pasteur in 1885, enigszins te
vergelijken met de vaccinatie/inoculatie van Edward Jenner tegen de pokken, in
1796.
Dit is het enige hoofdstuk in het boek over dieren, met name proefdieren, en dat gaat fout – hoe kan het anders. De schrijfster heeft zich in het algemeen goed gedocumenteerd maar hier eenzijdig. Ze snapt nog wel dat dierproeven controversieel zijn, maar daarmee heeft ze dan ook haar grens bereikt. De complexe problematiek van de dierproeven is blijkbaar niet doorgedrongen tot de Knipe, waar ze woont op het Friese platteland.
.
De zieke Joseph Meister houdt veel van konijnen. Hij vraagt waarom er konijnen in het lab van Pasteur aanwezig zijn. Antwoord Pasteur: “We hebben onderzoek gedaan op honden en konijnen. Maar ook op apen. De dieren hebben het niet allemaal overleefd. Maar dank zij die testen weten wij nu wel hoe we jou kunnen redden.”
.
Pasteur vraagt Joseph – negen jaar - wat hij belangrijker vindt: het leven van een dier of van een mens. "Nou" zegt Joseph "wij eten best vaak vlees." Pasteur: “Natuurlijk! Wij thuis ook. Maar ik bedoel het eigenlijk anders: als een dier ziek gemaakt moet worden zodat heel veel menen daardoor kunnen blijven leven, vind je dat dan goed?”
Joseph: “Ik denk het wel…”
Dit is het enige hoofdstuk in het boek over dieren, met name proefdieren, en dat gaat fout – hoe kan het anders. De schrijfster heeft zich in het algemeen goed gedocumenteerd maar hier eenzijdig. Ze snapt nog wel dat dierproeven controversieel zijn, maar daarmee heeft ze dan ook haar grens bereikt. De complexe problematiek van de dierproeven is blijkbaar niet doorgedrongen tot de Knipe, waar ze woont op het Friese platteland.
.
De zieke Joseph Meister houdt veel van konijnen. Hij vraagt waarom er konijnen in het lab van Pasteur aanwezig zijn. Antwoord Pasteur: “We hebben onderzoek gedaan op honden en konijnen. Maar ook op apen. De dieren hebben het niet allemaal overleefd. Maar dank zij die testen weten wij nu wel hoe we jou kunnen redden.”
.
Pasteur vraagt Joseph – negen jaar - wat hij belangrijker vindt: het leven van een dier of van een mens. "Nou" zegt Joseph "wij eten best vaak vlees." Pasteur: “Natuurlijk! Wij thuis ook. Maar ik bedoel het eigenlijk anders: als een dier ziek gemaakt moet worden zodat heel veel menen daardoor kunnen blijven leven, vind je dat dan goed?”
Joseph: “Ik denk het wel…”
.
Zo bederft men dus de kinderziel. Van Pasteur kon je in zijn tijd misschien nog weinig anders verwachten, maar van een schrijfster voor kinderen in deze tijd vind ik dit onvergeeflijk. Hier wordt de 19de-eeuwse wetenschap over gebracht naar de 21ste. Niet alleen zonder kritiek maar zelfs vergoelijkend. Kinderen worden niet gesterkt in het besef dat dierproeven immoreel zijn, maar integendeel: hun gevoelens worden gefrustreerd, kapotgemaakt. Jubelend vertelt Van der Molen op haar blog dat ze Schoolschrijver wordt, d.w.z. wekelijks gaat ze een les verzorgen op basisscholen, te beginnen in Jubbega, Friesland. Daarvoor heeft ze een lesbrief gemaakt die o.a. dit trieste filmpje bevat:
https://www.youtube.com/watch?v=jdRARLzijzA
.
Gemiddeld worden ca. 7.000 konijnen per jaar in proeven misbruikt en afgemaakt; eenzelfde aantal dieren afgemaakt in voorraad. Alleen al in Nederland. Dat er allerlei ontwikkelingen zijn om dierproeven te vervangen, het is vermoedelijk niet doorgedrongen tot de schrijfster. Ik krijg uit haar boek en weblog niet meteen de indruk dat ze er geen belangstelling voor zou hebben. Toch acht ik de kans dat ze zich revancheert in een volgende publicatie niet groot.
Zo bederft men dus de kinderziel. Van Pasteur kon je in zijn tijd misschien nog weinig anders verwachten, maar van een schrijfster voor kinderen in deze tijd vind ik dit onvergeeflijk. Hier wordt de 19de-eeuwse wetenschap over gebracht naar de 21ste. Niet alleen zonder kritiek maar zelfs vergoelijkend. Kinderen worden niet gesterkt in het besef dat dierproeven immoreel zijn, maar integendeel: hun gevoelens worden gefrustreerd, kapotgemaakt. Jubelend vertelt Van der Molen op haar blog dat ze Schoolschrijver wordt, d.w.z. wekelijks gaat ze een les verzorgen op basisscholen, te beginnen in Jubbega, Friesland. Daarvoor heeft ze een lesbrief gemaakt die o.a. dit trieste filmpje bevat:
https://www.youtube.com/watch?v=jdRARLzijzA
.
Gemiddeld worden ca. 7.000 konijnen per jaar in proeven misbruikt en afgemaakt; eenzelfde aantal dieren afgemaakt in voorraad. Alleen al in Nederland. Dat er allerlei ontwikkelingen zijn om dierproeven te vervangen, het is vermoedelijk niet doorgedrongen tot de schrijfster. Ik krijg uit haar boek en weblog niet meteen de indruk dat ze er geen belangstelling voor zou hebben. Toch acht ik de kans dat ze zich revancheert in een volgende publicatie niet groot.
***
Janny van der Molen, Geniaal! Uitg. Ploegsma
A’dam 2015; 249 blz. € 29,99
Ploegsma is uitgeverij van kinder- en jeugdboeken.
Denkt de malloot die "grappig" heeft aangevinkt dat hij leuk is? Overigens eindigt het filmpje uit de lesbrief met de vraag: "Accepteren wij dat dieren voor ons welzijn pijn lijden?" Ik vermoed dat veel kinderen die vraag met nee zullen beantwoorden.
BeantwoordenVerwijderenHet is te hopen dat de kinderen niet geïntimideerd zullen zijn. Triest dat schoolkinderen aan deze valse voorlichting blootgesteld worden.
VerwijderenOverigens niet kunnen achterhalen wie het youtube-filmpje gemaakt heeft. ('Altijd wat wijzer', NCRV, geeft onvoldoende informatie.)