Hamerhaai en de dierentuin

Hierbij ontvangt u een reactie van Burgers’ Zoo naar aanleiding van uw e-mail over de hamerhaaien.

------------------------------------------------------------------------

Afgelopen woensdagavond 22 december is tot onze grote spijt één van de twee hamerhaaien in Burgers’ Ocean overleden. Rond de klok van half vier ’s middags ontving Burgers’ Zoo vol verwachting de twee dieren. De dieren (1.31 meter en 1.15meter) zijn apart in speciale bakken van 2,2 meter doorsnee vervoerd vanaf de transporteur elders in Nederland. Het eerste dier kwam in zeer slechte conditie aan. Er werd besloten om hem direct in het bassin te laten, maar het ging al vrij snel minder goed met het dier. Kort daarna werd duidelijk dat het dier zodanig gedesoriënteerd en gestrest was dat hij niet voldoende in beweging bleef om de benodigde zuurstof binnen te krijgen. Enkele keren zakte het dier naar de bodem en verzwakte meer en meer. De duikers, die meteen in het water zijn gegaan hebben diverse malen het dier ondersteund door hem in hun armen te nemen en er mee te zwemmen. Toen zelfs dit niet bleek te helpen, hebben de duikers met man en macht geprobeerd de haai in leven te houden door hem extra zuurstof toe te dienen. Het dier kreeg via een speciale pomp zuurstof toegediend, maar dit mocht uiteindelijk niet baten. Na ruim vier en een half uur vechten voor zijn leven, overleed de haai.

Hamerhaaien moeten blijven zwemmen om voldoende zuurstof te kunnen opnemen uit het water dat ze via hun open bek binnenkrijgen. Als een hamerhaai niet zwemt, krijgt hij niet voldoende zuurstof binnen en overlijdt. Daarnaast helpt de beweging van het dier om het bloed gemakkelijker door het lichaam te pompen. Aangezien het dier zelf niet meer in staat was om zich voort te bewegen, werd tijdens het zuurstof toedienen het dier kunstmatig in beweging gehouden.

Oorspronkelijk kwamen de hamerhaaien uit Taiwan. Hamerhaaien zijn een soort waar nog niet mee wordt gekweekt in aquaria. Het is dus niet mogelijk om deze haaien vanuit collega aquaria te transporten zoals met vele andere dierensoorten wel gebeurd. Dieren uit het wild halen is een dilemma. Kunnen we als dierentuin dat doen? Na veel (intern) overleg is uiteindelijk geconcludeerd dat de kennis over haaien in ons park groot is en daarom heeft Burgers’ Zoo besloten de dieren toe te voegen aan de collectie. Het is de bedoeling om in de toekomst met deze soort te gaan kweken. Daarnaast heeft de soort een enorme educatieve waarde door de dramatische visserij op hamerhaaien, elk jaar worden er ruim 1 miljoen gevangen voor de haaienvinnensoep.

Burgers’ Ocean biedt de dieren een ruim haaienbassin van 3 miljoen liter water, 33 meter in de breedte en een diepte van 6.5 meter. Deze ruimte is, gezien het formaat van de volwassen dieren, een prima verblijf voor de nieuwe bewoners. Dit blijkt, onder andere, uit onderzoek bij onze andere haaien. Aangezien hamerhaaien sociale dieren zijn waren we blij dat het lukte om op donderdag een ander mannetje bij de vrouw te plaatsen. Met hem en het vrouwtje gaat het goed. De dieren maken zogeheten glijvluchten: tussen het zwemmen door nemen ze korte pauzes waarin ze een glijdende beweging maakt. Dit is de rust die van belang is bij dit soort haaien. Daarnaast hebben ze ook al hun eerste maaltijden gehad!

De medewerkers van Burgers’ Zoo keken erg uit naar de komst van deze dieren en waren enorm aangeslagen door het overlijden van de man. Op de dag van de komst van dieren waren alle medewerkers aanwezig om hun steentje bij te dragen aan het transport. Met het laten zien van de hamerhaaien en hopelijk de kweek van deze dieren wil Burgers’ Zoo een bijdrage leveren aan het behoud van de diersoort die, zoals al eerder gezegd, bedreigd wordt door visserijen voor onder andere haaienvinnensoep.