Onlangs kondigde Wouter Pleijsier (foto onder), presentator van Radio 4 ('Viertakt') De Vier Temperamenten af, een orkestwerk van Paul Hindemith. Wij hadden ze niet alle vier gehoord, zei hij, maar alleen het cholerisch temperament. Hij sprak de woorden snel uit, zodat ik even tot me moest laten doordringen wat hij precies zei. Bij de uitspraak legde hij namelijk het accent op de eerste lettergreep, chò-lerisch, alsof het een lijder aan cholera betrof! (volksetymologie)
Maar met die ziekte heeft dit niets te maken. Het grondwoord is 'cholos', d.i. Grieks voor gal. Het zit ook in het woord melancholie, dat ook een van de vier temperamenten is. (melaina cholè).
De correcte uitspraak is cholè-risch: klemtoon op de tweede lettergreep.
Oorspronkelijk waren in de Griekse oudheid de temperamenten de naam voor vier persoonlijkheidstypen: het sanguïnische, flegmatische, cholerische en melancholische temperament.
PS. Een belangrijk museum op het gebied van industrieel erfgoed lokaliseert hij vandaag in....... Heemstede!
Is ook weer een moeilijk woord: C r u q u i u s...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten