'Puur vlees' – kweekvlees (door Sandra)

Op zondag 31 januari j.l. was er in Nemo Amsterdam een bijeenkomst over het thema ‘kweekvlees’. Eerder was dit onderwerp al in het televisieprogramma ‘de Wereld draait door’ te zien geweest. De opzet van deze discussiedag was om politici, beleidsmakers, wetenschappers, ondernemers, financiers en andere beslissers te inspireren om Puur Vlees te ontwikkelen en marktrijp te maken. Onder leiding van o.a. Jort Kelder werd het een interessante bijeenkomst over de mogelijkheden van kweekvlees. Jort Kelder, Karen van Holst Pellekaan, Dirk-Jan Verdonk, Rob van Hattem en Claudia Linssen waren de initiatiefnemers van deze bijeenkomst. Nemo werkte geheel belangeloos mee, evenals de uitgenodigde gasten die voor het merendeel wetenschappers waren. Afgevaardigden van
supermarktketen AHOLD en Unilever en beleidsmakers van LNV waren ook aanwezig. Ook grote ‘dierenvriend’ alias dierenarts Henk Jan Ormel ontbrak niet.

Als eerste om wat te vertellen werd de eer gegeven aan de uitvinder van het kweekvlees, de 82-jarige Willem van Eelen. Al sinds zijn studententijd droomt hij van gekweekt vlees. Wat hem daarin aansprak was dat je op deze manier veel meer monden zou kunnen voeden en de wereld in een klap verlost zou zijn van de problemen die aan dierenleed kleven. Geen dierenleed meer, geen milieuproblemen, geen antibiotica, hormonen, BSE of varkenspest. Het gaat om embryonale stamcellen en stamcellen die wanneer ze juist gevoed en begeleid worden, kunnen uitgroeien naar bijvoorbeeld spierweefsel van een koe, kip, konijn of vis. Afhankelijk waar de stamcellen vandaan komen. In de jaren 80 ontdekte de wetenschap de embryonale stamcel, de oercel waar alle typen cellen uit voortkomen. Sindsdien is Van Eelen bezig met zijn onderzoek.
Na twintig jaar lukte het hem om een patent op kweekvlees te krijgen omdat hij een fabriek wilde bouwen waar vlees zou worden gekweekt. De Singaporese overheid is nu bereid te investeren en de eerste order is al binnen. Albert Heijn heeft toegezegd tweeduizend kilo af te nemen. Nu ziet het ernaar uit dat wellicht binnen tien jaar zijn gedroomde biefstuk wordt verwezenlijkt.

Op de bijeenkomst bleek Willem van Eelen moeite te hebben met de naam kweekvlees. De bijeenkomst heette dan ook ‘Puur vlees’ omdat het gewoon vlees is en niet anders. Een alternatieve naam zou geen recht doen aan het product en wellicht mensen afschrikken. Suggesties waren welkom. Tijdens deze bijeenkomst werd er voorlichting gegeven en gingen wetenschappers en ondernemers om de tafel met een gespreksleider. Verrassend was dat ik voor het eerst in mijn leven iets positiefs hoorde uit de mond van Henk Jan Ormel. Hij liet weten dit onderzoek van harte te steunen en ervoor te zorgen dat er geld voor zou vrijkomen. (Welke adder zit daaronder, vraag je je dan af.)

De stamcellen worden gekweekt in algensoep. Deze algensoep kost ruimte en betekent dat er in het land vijvers/daken met algensoep moeten komen.
Door vragen vanuit de zaal werd duidelijk dat er voor dit vlees nog altijd dieren gebruikt moeten worden, maar wel een miljoen keer minder. Dat in feite deze methode op iedere diersoort toegepast kan worden, van muis tot vis en je elke soort vlees kunt kweken. En mensenvlees! Met biopten zou het in principe ook al mogelijk zijn de stamcellen te verkrijgen. Al gebeurt dat denk ik niet nu.

Ook bleek dat sommige mensen nogal huiverig zijn voor kweekvlees. Zij zou-den het kunnen gaan associëren met genetische manipulatie en troep zoals antibiotica die in vlees zit. Interessant was dat Stegeman (van de slagerijen) al geruime tijd mee investeert in het onderzoek omdat zij volgens eigen zeggen inzagen dat het op deze wijze produceren van vlees niet eeuwig (ook ethisch) kon doorgaan.

Het vlees zou even duur worden als gewoon vlees. En dit vlees zou vergelijkend in milieubelasting hetzelfde als die van een vegetariër zijn.

Zelf ben ik veganist en voor mij hoeft dit vlees niet. Maar ik zie het wel als een enorme uitkomst voor onze vleesetende huisdieren. Bovendien blijf je helaas genoeg mensen houden die werkelijk denken niet zonder hun stukje vlees te kunnen. Niet alleen omdat ze het zo lekker vinden, maar ook omdat ze het nodig vinden voor hun gezondheid.
Met dit gekweekte vlees kan deze verstokte groep vleeseters dan mooi gevoed worden. Er is geen noodzaak meer om dieren te kwellen zoals dat nu gebeurt. Natuurlijk was die noodzaak er toch al nooit, maar overtuig de mensheid maar eens. Met een alternatief dat precies hetzelfde is, staat niets meer in de weg om de vee-industrie op te heffen lijkt mij.

Hoewel ik dit wellicht te positief bekijk want je hebt natuurlijk ook nog de melkproducten en de eieren waar dieren schandalig voor misbruikt worden.
Ook Wakker Dier die het initiatief wel ondersteunt, bleek de vrees te hebben dat dit kweekvlees slechts erbij zou komen en dat mensen alleen maar meer vlees zouden gaan eten. Het zou dan ook de overheid moeten zijn die wanneer dit vlees werkelijk op betaalbare wijze gemaakt kan worden, maatregelen gaat nemen richting vee-industrie. In feite zou men om die reden nu al moeten afbouwen en niet in nieuwe zaken gaan investeren. En dat lijkt er jammer genoeg juist net niet in te zitten. Het lijkt er op dat de overheid de keuze zal laten aan de consument. En die laatste kiest veelal gewoon voor de kiloknaller.

Vreemd genoeg bleek Partij voor de Dieren geen voorstander van dit vlees. In het argument dat er voldoende hoogwaardige plantaardig voedsel is als vervanging heeft ze gelijk. Maar dat is er niet voor onze huisdieren die er nu eenmaal toch al zijn en ik denk dat het ook een illusie is om te denken dat je iedereen mee krijgt om vegetariër te worden. Dit gekweekte vlees zou een geweldig alternatief zijn waardoor het nog misdadiger wordt om gewoon vlees te blijven eten. Aan het einde van de bijeenkomst trok een select gezelschap van wetenschappers, ambtenaren en andere belanghebbenden zich terug om een convenant te sluiten. Al bij al was het een bijeenkomst die hoop gaf voor dieren.